İqtisadi zonaların dinamik inkişafı üçün əlverişli şərait yaradılır

Prezident İlham Əliyevin 22 yanvar 2021-ci il tarixli fərmanı ilə İqtisadiyyat Nazirliyinin tabeliyindəki “Sumqayıt Kimya Sənaye Parkı” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətin əsasında İqtisadiyyat Nazirliyinin tabeliyində publik hüquqi şəxs status­lu İqtisadi Zonaların İnkişafı Agentliyi yaradılıb. Bu məqsədlə ölkədəki bəzi sənaye parkları və məhəllələri “Azərbaycan İnves­tisiya Şirkəti” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin tabeliyindən çıxarılıb. Dövlətimizin başçısı bununla bağlı müvafiq sərəncam imzalayıb.

Sərəncama əsasən, Neftçala, Masallı, Hacıqabul, Sabirabad sənaye məhəllələri və Mingəçevir, Qaradağ, Pirallahı sənaye parkları İqtisadiyyat Nazirliyinin tabeliyindəki İqtisadi Zo­naların İnkişafı Agentliyinin tabeliyinə verilib.

Qeyd edək ki, İqtisadi Zonaların İnkişafı Agentliyi sənaye parklarının (Balaxanı Sənaye Parkı istisna olmaq­la), sənaye məhəllələrinin (Naxçıvan Muxtar Respublikasında yaradılan sənaye məhəllələri istisna olmaqla) və aqroparkların fəaliyyətinin təşkili, onların idarə olunması və inkişafı ilə bağlı tədbirlər hazırlayan, həyata keçirilməsini reallaşdıran, o cümlədən, bu istiqamətdə göstərilən dövlət dəstəyi tədbirlərində iştirak edən pub­lik hüquqi şəxsdir.

“Sumqayıt Kimya Sənaye Parkı” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin ba­lansındakı əmlak agentliyin balansına veriləcək. “Sumqayıt Kimya Sənaye Parkı” MMC isə öz fəaliyyətini davam etdirəcək.

Xatırladaq ki, İqtisadiyyat Nazir­liyinin tabeliyində İqtisadi Zonaların İnkişafı Agentliyinin yaradılması ölkədəki mövcud sənaye parkları, sənaye məhəllələri və aqropark­lar sahəsində idarəetməni, habelə nəzarət mexanizmlərini daha da təkmilləşdirmək, bu sahədə həyata keçirilən tədbirlərin səmərəliliyini artırmaq, daha sıx koordinasiyanı, həmçinin sistemliliyi təmin etmək məqsədi daşıyır.

Qabaqcıl korporativ idarəetmə standartlarına müvafiq olaraq, agent­liyin müvafiq dövlət qurumlarının nümayəndələrindən ibarət Müşahidə Şurası və İdarə Heyəti formalaşdırıla­caq.

Fərmanla bu iqtisadi subyektlərin fəaliyyətinin qiymətləndirilməsi və onların səmərəliliyinin artırılması barədə təkliflərin hazırlanması da nəzərdə tutulub. Sənaye parkları, sənaye məhəllələri və aqroparkların işinin səmərəli, yeni tənzimləyici və idarəetmə çərçivəsində təşkili ölkəyə sərmayə axını, ixracın genişlənməsi və iş yerlərinin yaradılması prosesini sürətləndirəcək. Bununla bərabər 4-cü sənaye inqilabının texnologiya­larının ölkəyə transfer edilməsini də şərtləndirəcək.

Yeri gəlmişkən, bio, fiziki və rəqəmsal texnologiyaların tətbiqində yeni yaradılan agentlik və formalaş­mış qanunvericilik bazası mühüm rol oynayacaq. Bu zaman parkların ərazisində 10 il ərzində korporativ vergi üzrə 50 faiz güzəşt, idxal olunan avadanlıqlara, texnoloji vasitələrə görə ƏDV-dən, idxal olunan avadanlıqla­ra, texnoloji vasitələrə görə gömrük rüsumu, həmçinin torpaq və mülkiyyət vergisindən azad olunma kimi stimul­laşdırma məsələləri diqqətdə saxlanı­lacaq.

Bu dəstək güzəştlərinin nəticəsidir ki, indiyədək respublikamızda fəaliyyət göstərən sənaye parklarına 3,5 mil­yard ABŞ dolları məbləğində investisi­ya yatırılıb, 3,3 milyard manatlıq satış həyata keçirilib və 25 faiz məhsul ixrac olunub.

Xatırladaq ki, bu müəssisələrin yerləşdiyi Sumqayıt Kimya Sənaye Parkı Azərbaycanın ilk və Cənubi Qafqazın ən böyük sənaye parkı­dır. Burada qeydiyyata alınmış 24 rezidentdən 15-i artıq fəaliyyətinə başlayıb. Sənaye parkı məhsul isteh­salı və ixracı istiqamətində uğurlarını getdikcə artırır. Keçən il parkda 1,1 milyard manatlıq, yəni ondan əvvəlki illə müqayisədə 37 faiz çox məhsul istehsal edilib. İxrac isə 2019-cu ilə nisbətən 18 faiz artıb. Bu da onu göstərir ki, hazırkı dövrdə sənaye parkları və məhəllələri, aqropark­lar kimi mütərəqqi mexanizmlər ixracyönümlü məhsulların istehsa­lının genişləndirilməsinə, neft-qaz amilindən asılılığın daha da azaldıl­masına, innovativ və yüksək texnolo­giyalara əsaslanan rəqabətqabiliyyətli sənayenin inkişafına və əhalinin istehsal sahəsində məşğulluğunun artırılmasına böyük dəstək verir.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev yanvarın 18-də Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında “Azərsulfat” MMC-nin sulfat turşusu istehsa­lı, “Glassica” QSC-nin şüşə tara məhsullarının istehsalı zavodlarının təməlqoyma, “Azerfloat” QSC-nin termoformasiya metodu ilə vərəqə şüşə istehsalı müəssisəsinin açılışı mərasimlərindən sonra Azərbaycan Televiziyasına verdiyi müsahibədə sözügedən sənaye parkı haqqın­da deyib: “Sovet vaxtında burada tikilmiş çoxsaylı müəssisələr istismar müddətini başa vurmuşdu, sıradan çıxmışdı və ekoloji vəziyyətə çox mənfi təsir göstərirdi. O müəssisələr söküldü və mənim göstərişimlə 10 il bundan əvvəl onların ərazisində 500 hektar sahəni əhatə edən Sumqayıt Kim­ya Sənaye Parkı yaradılmışdır. Son illər ərzində bu sənaye parkı o qədər böyüdü və genişləndi ki, artıq göstəriş verildi, əlavə torpaq sahələri tapılsın və bu istiqamətdə işlər aparılır”.

Dövlətimizin başçısı tərəfindən Sumqayıt Kimya Sənaye Parkına belə bir əhəmiyyət verilməsi ölkəmizdə sənayeləşmənin, eləcə də qeyri-neft sənayesinin şaxələndirilməsinin dövlət siyasətində prioritet istiqamətlərdən biri olduğunu göstərir. Bu, həmçinin respublikamızda qeyri-neft sektoru­nun uğurla inkişaf etməsindən xəbər verir. Keçən il qeyri-neft sənaye sahəsində 12,5 faiz artım əldə olun­ması da məhz bunun bariz ifadəsidir.

Bütün bunlar deməyə əsas verir ki, Azərbaycanın əldə etdiyi uğurlu nəticələr, inkişaf göstəricilərinin davamlı olaraq yüksəlməsi həyata keçirilən siyasətin, aparılan islahatların real həyatda təsdiqini əks etdirir, sosial-iqti­sadi nailiyyətlərin davamlılığı və daya­nıqlı inkişaf üçün etibarlı zəmin yaradır. Təsadüfi deyildir ki, dünyada gedən si­yasi-iqtisadi böhran fonunda Prezident İlham Əliyevin çevik, praqmatik siyasəti sayəsində Azərbaycan xarici iqtisadi təsirləri neytrallaşdırıb, nəzərdə tutulan bütün sosial-iqtisadi proqramlar tam icra edilib, iqtisadiyyatımız artıb. Bütün bunlara nail olunmasında isə, iqtisadiy­yatın şaxələndirilməsi, neftdən asılılığın minimuma endirilməsi, sahibkarlıq fəaliyyətinin genişləndirilməsi tədbirləri xüsusi önəm kəsb edir.

Bu baxımdan, dövlətimizin başçı­sının sənayeləşmə siyasətinə uyğun olaraq, mövcud təbii və iqtisadi re­sursların istehsala cəlb edilməsi, yeni sənaye sahələrinin yaradılması, ən müasir texnologiyalar təmin edilməsi istiqamətində sistemli tədbirlər həyata keçirilir.

İqtisadi tərəqqidə “Bizim uğurlu inkişafımız qeyri-neft sənayesinin hesabına təmin edilməlidir” prinsipini strateji kurs kimi müəyyənləşdirən Prezident İlham Əliyevin müvafiq sərəncamı ilə “Azərbaycan Respub­likasında sənayenin inkişafına dair 2015-2020-ci illər üçün Dövlət Proq­ramı” sənayenin modernləşdirilməsi və strukturunun təkmilləşdirilməsi, qeyri-neft sənayesinin ixrac potensi­alının artırılması, enerjidən səmərəli istifadə edən, yüksək əlavə dəyər yaradan rəqabətqabiliyyətli sənaye istehsalının genişləndirilməsi, yeni istehsal sahələri üçün ixtisaslı kadrla­rın hazırlanması və s. vəzifələr uğurla gerçəkləşdirilir.

Vaqif BİNYATOĞLU, “Xalq qəzeti”